Türk Dünyasının Millî-Manevi Değerleri ve Bahtiyar Vahabzade
Nazim Muradov
Anahtar Kelimeler: Gülüstan poeması, muğam, musiki, hece ölçüsü, deyimler
Özet
Bahtiyar Vahabzade, kendine özgü poetik üslubu ve şiir serüveni olan, millî-manevi değerleri bayrak edinen, onları yüceltip farklı bakış açılarından değerlendiren şairlerimizdendir. B. Vahabzade şiiri, halkın yazgısında izler bırakan toplumsal-siyasi olayları poetik bir şekilde yansıtan ayna gibidir. Vahabzade yaratıcılığı, orta ve yakın tarihimizin en hassas barometresi niteliğindedir. Onun şiirine yansıyan toplumsal gerçekler, şairin açık münasebeti ile ilgi çekmektedir. Şairin çeşitli ruh hâllerini yansıtan bu münasebetlerin ortak özelliği ise yazarının samimiyeti, yüksek vatandaşlık duyarlılığıdır. Şair yurdu, yurttaşı nasıl sevdiğini söylemekle yetinmeyip onları nasıl sevmek gerektiğini de ifade eder.Bahtiyar Vahabzade bir "ana dili şairi"dir. Dilinin taassubunu en cesaretli şekilde çekmekle kalmayıp onu en iyi kullananlardan da biridir. Şairin, millî musiki, tarih, ahlak, psikoloji, edebiyat, kültür meselelerindeki konumu, örnek alınacak duyarlı bir vatandaş konumudur. B. Vahabzade hayatının çoğunu Sovyetler Birliği döneminde yaşamışsa da bir Sovyet şairi olmamış, parti siparişi ile eser yazmamış, resmî edebiyat anlayışı olan "sosyalizm realizmi"ne uymamıştır. Vahabzade, rejim karşısındaki soylu duruşu ile örnek aydınlardan biri olmuş, Türk dünyasının meselelerini de kendi meselesi bilerek onların çözümü yolunda çaba harcamıştır. Biz bu yazımızda Vahabzadenin tarih, musiki, dil, edebiyat konularındaki tutumu; millî şiir ölçümüz olan hece vezninde yazdığı şiirler ve epik manzumeler üzerinde durup şairin, frazeolojik dil hazinemize kazandırdığı değerlerden söz edeceğiz