TÜRKMEN TÜRKÇESİNDEKİ ARAPÇA ALINTI KELİMELERDE GÖRÜLEN ÜNLÜ İNCELME VE KALINLAŞMALARI
Yakup Sarıkaya
Anahtar Kelimeler: Türkmen Türkçesi, alıntı kelime, Arapça kökenli sözcük, ünlü uyumları, ünlü incelmesi, ünlü kalınlaşması
Özet
Türkmen Türkçesi güneybatı (Oğuz) grubu Türk lehçelerinin tek başına doğu kolunu temsil etmektedir. Bu lehçenin kelime hazinesinde Arap, Fars, Rus ve Moğol kaynaklı kelimeler bulunmaktadır. Türkmen Türkçesi tarihî süreç içinde Arapça ve Farsçadan aldığı kelimeleri kendi ses özelliklerine uygun hâle getirmiştir. Bu yüzden alıntı kelimelerde aslına göre bazı ses değişmeleri, ses düşmeleri ve ses olayları meydana gelmiştir. Biz bu makalemizde Türkmen Türkçesindeki Arapça alıntı kelimelerde görülen ünlü incelme ve kalınlaşmalarını inceledik. İncelememize göre, Arapça kökenli sözcüklerin bazılarındaki ünlü incelme ve kalınlaşmaları, ünlü uyumlarından kaynaklanmaktadır. Bir kısmında ise sebebin ünlü uyumları olmadığı tespit edilmiştir. Alıntı kelimelerin ünlülerindeki kalınlaşma ve incelmeler genelde ilerleyici benzeşme yoluyla olmaktadır